Huize Bijdorp

Voor velen in Voorschoten is Stan Dessens een bekend gezicht. Hij woont er tenslotte al bijna 45 jaar en hij is ook al lang lid van de Vereniging tot Behoud van Oud, Groen en Leefbaar Voorschoten (OGLV), waaronder 9 jaar als voorzitter. Hij is nu voorzitter van de planologiecommissie van deze vereniging en volgt nieuwe ontwikkelingen in Voorschoten op de voet. Het hoeft geen betoog dat Stan al lang zeer geïnteresseerd is in de ontwikkeling van Huize Bijdorp. Zo liep hij al graag rond op het terrein, terwijl dat natuurlijk eigenlijk niet de bedoeling was. Tegenwoordig koppelt hij dat met een bezoek aan het graf van de oudtante van zijn schoondochter, zuster Bonifatio, die op Huize Bijdorp is begraven.

Stan legt uit dat de vereniging zich lange tijd zorgen heeft gemaakt over het monumentenbeleid in de gemeente Voorschoten. Hij geeft aan dat er vroeger bijna 20 buitenplaatsen in Voorschoten waren; daar zijn er nu nog maar 8 van herkenbaar. Het was in zijn ogen onbegrijpelijk dat – buiten de poort aan de Veurseweg – Huize Bijdorp geen monumentenstatus had. Op welke wijze kon de gemeente dan haar erfgoed behouden? Gelukkig is er een behoorlijke inhaalslag gemaakt en zo is het merendeel van de gebouwen op Huize Bijdorp in 2019 een gemeentelijk monument geworden.

Maar het gaat Stan niet alleen om de stenen, het gaat ook over de historische betekenis en het gedachtegoed die een plek moeten krijgen in de toekomst. Het werken vanuit kernwaarden en in participatie, zoals dat eind 2019 in de gemeenteraad werd gepresenteerd, spreekt hem dan ook enorm aan. Hij heeft de kans om deelnemer te zijn van de plangroep om de spelregelkaart te maken, dan ook met beide handen aangegrepen. Namens OGLV heeft hij een reactie gestuurd op het concept spelregelkaart, waarin werd aangedrongen op een duidelijke status voor weilanden en hooiland. Hij geeft aan dat dit goed is vertaald in de visie op de nieuwe buitenplaats Huize Bijdorp. De enige zorg die hij nu heeft, is hoe alle goede intenties en ambities uit de visie gewaarborgd blijven na de overdracht naar een nieuwe eigenaar. Op de vraag van Peter Meijs om overwegingen en suggesties te geven om dit wel te bewerkstelligen, is hij direct ingegaan. Hij stelt voor dat er een erfgoedstichting wordt opgericht die altijd zeggenschap blijft houden over de toekomst van Huize Bijdorp. Ook eigenaren van goede wil hebben bewaking nodig voor een lange termijn ontwikkeling, zo meldt Stan, en dat kan de erfgoedstichting voor haar rekening nemen.

Stan eindigt met een voorbeeld wat hij zo mooi vindt aan erfgoed, aan het immaterieel erfgoed. Hij leidt een gespreksgroep van oude heren van huize Foreschate, heren van tussen 80 en 100 jaar. Enige tijd geleden hoorde hij van twee van die heren dat zij in de laatste oorlogsjaren bij de zusters op school hadden gezeten. Andere scholen waren gesloten vanwege oorlogsomstandigheden. Om zich toch te kunnen voorbereiden op examens, was er een jongensklasje gemaakt bij de zusters. De heren keken er met plezier op terug, zo vertelden ze hem. Stan vroeg zich af of mensen zich wel realiseren dat er dus ooit ook jongens op Huize Bijdorp op school hebben gezeten. Het is echt leuk dergelijke verhalen op te halen en maakt het behoud van erfgoed zo’n dankbare taak.